12/20 - De Illusie van Controle

Behoefte aan zekerheid en vertrouwen uit zich vaak in het nastreven van controle over onze buitenwereld (relaties, werk, samenleving). Wanneer die buitenwereld vervolgens niet voldoet aan zelfgecreëerde verwachtingen leidt dat veelal tot stress, frustratie, verdriet, onmacht, boosheid enzovoort. Controle over onze buitenwereld is echter een illusie. In het algemeen hebben we namelijk geen controle over wat anderen denken, voelen en doen.

Wanneer we ons niet gelukkig voelen verbinden we dat vaak onbewust aan onze omgeving en de situaties waarin we ons bevinden. We denken dan dat onze omstandigheden de oorzaak zijn van hoe we ons voelen. Uitzonderingen daargelaten (bijvoorbeeld verlies van dierbaren) zijn het echter niet de omstandigheden waarin je je bevindt die het ongelukkige gevoel creëren, maar wat je mind je vertelt over die omstandigheden.   

Doorgaans beseffen we niet dat wat we denken bepaalt hoe we omstandigheden en situaties ervaren. Het is een universele wet – voor ieder mens geldend – dat we leven in het gevoel van ons denken en niet in het gevoel van onze omstandigheden. Met andere woorden: we ervaren het leven van binnen naar buiten, niet van buiten naar binnen.

Het is dan ook van belang om je bewust te zijn van wat je in je binnenwereld ervaart. Dit doe je door het opmerken, waarnemen en observeren van je gedachten, gevoelens, emoties en fysieke sensaties. Zo word je bewust van wat er gedurende de dag allemaal in je omgaat en welke omstandigheden in je buitenwereld een trigger voor je zijn. Ook geeft het inzicht in welke gedachten je (authentieke zelf) wel en niet dienen.

Het verruimen van je bewustzijn begint met aanwezig zijn in het NU. Bewust waarnemen van je binnenwereld in het moment. Dat kan op elk moment van de dag, onafhankelijk van waar je bent en met wie je bent. Met het verruimen van je bewustzijn volgt ook het besef dat je je gedachten niet bent maar dat je gedachten hebt en het een keuze is of je je met gedachten identificeert.

Identificeren betekent je eigenwaarde – het gevoel van wie je bent – afleiden uit de gedachten en overtuigingen in je mind. Als je je bijvoorbeeld identificeert met jouw perspectief of oordeel dan realiseer je je niet dat het enkel gedachten zijn. Voor jou is het dan de absolute waarheid en onlosmakelijk verbonden met je eigenwaarde, je gevoel van wie je bent. Het persoonlijk maken van gedachten heeft ook tot gevolg dat je gedachten vasthoudt die jou begrenzen. 

Bewust zijn van je binnenwereld is eveneens essentieel wanneer je stress of gevoelens van onrust, lijden of ongeluk ervaart. Daarbij is het van belang dat je gedachten en emoties puur waarneemt, zonder dat je ze veroordeelt, weg- of onderdrukt, wilt begrijpen of veranderen. Zo vindt erkenning plaats van dat wat er in je binnenwereld aanwezig is. Het is gewoonweg informatie die doorvoelt mag worden. Zo domineert het geconditioneerde denken jou niet langer en is je (onbewuste) mind niet langer leidend.

Nu controle over je buitenwereld een illusie is, hoef je enkel bewust te zijn van wat ‘de stem’ in je hoofd vertelt over de omstandigheden waarin je je bevindt, om te beseffen dat je een keuze hebt om je met die gedachten te identificeren. Je wordt bewust of een gedachte, overtuiging of perceptie op het diepe niveau van je essentie, je authentieke zelf resoneert. Ook doorzie je zo telkens meer je geconditioneerde denken; dan is er namelijk geen resonantie met die gedachten. In dat besef zit ware kracht, vrijheid, (zelf)vertrouwen, (zelfver)zeker(d)heid en authenticiteit.