04/21 - Het Essentiële Belang Van Schaduwwerk

Van verdeeldheid naar heelheid

Carl Jung en Freud merkten samen op dat mensen een bewust aspect en een onbewust aspect in zich dragen.

Dat betekent dat een persoon aspecten in zichzelf draagt waar hij/zij bewust van is en aspecten waar hij/zij zich niet bewust van is.

Carl Jung refereerde aan deze onbewuste delen als schaduw. De menselijke schaduw is ieder aspect van een persoon waar het licht van/zijn of haar bewustzijn nog niet op heeft geschenen.

Bewustzijn wordt namelijk vaak omschreven als ‘licht’. Je wordt bewust van delen door het licht van je bewustzijn, je bewuste aandacht erop te richten, te laten schijnen.

Je kunt het onderbewustzijn de schaduw noemen, omdat je het niet helder ziet, je er niet bewust van bent. En het bewustzijn kun je het licht noemen omdat je het helder ziet en er dus bewust van bent.

Wanneer je wordt geboren ben je één, een geheel, compleet. Vervolgens begint het proces van socialisering: de mensen om je heen geven aan wanneer een aspect van jou acceptabel of onacceptabel is.  

De delen/aspecten – zowel positief als negatief – die worden afgewezen of afgekeurd door de omgeving waarin we opgroeien verwerpen, ontkennen en onderdrukken we vervolgens in het kader van overleving, ten behoeve van het ontvangen van zorg en liefde.

Hierdoor ontstaat een innerlijke scheiding: een bewust deel en een onbewust deel. Het onbewuste deel is dat wat we in onszelf afwijzen op basis van (de perceptie van) onze omgeving die deze aspecten niet omarmt.

Afwijzing is reden om deze aspecten te onderdrukken, negeren, ontkennen of verstoten. Dit is waarom je er onbewust voor wordt. Het is eigenlijk een coping mechanisme. Net als het (onbewust) wegdrukken van traumatische gebeurtenissen of pijnlijke gevoelens, emoties en gedachten.

Hoewel we geneigd zijn om aspecten van onszelf die als negatief worden gezien in onze schaduw weg te drukken, bevat de menselijk schaduw ook ware positieve aspecten.

Denk aan talenten die niet werden erkend of gewaardeerd door onze omgeving. Dat geldt in het bijzonder voor mensen die schaamte of een laag zelfvertrouwen ervaren, omdat aspecten die ze zelfverzekerd en assertief maken zijn afgewezen.

Het gevolg is dat ze pijn en verdriet ervaren omdat ze een deel van hun authentieke zelf hebben afgewezen om goedkeuring en liefde te ontvangen, waardoor ze innerlijk verdeeld zijn geraakt.

Scheiding en verdeeldheid is geen natuurlijk staat van zijn voor wie of wat dan ook. Integratie en heelheid is een natuurlijke staat van zijn; voor alles.

Maar dit geldt ook wanneer het negatieve wordt afgewezen door onze omgeving en vervolgens door onszelf. Bijvoorbeeld wanneer je als kind frustratie voelt, terwijl die frustratie wordt afgewezen of je ervoor bestraft wordt.

De frustratie wordt zo onderdeel van je schaduw. Wanneer je als volwassene vervolgens frustratie ervaart maar (onbewust) onderdrukt, creëert het spanning in je systeem én in relaties met je buitenwereld.

Wanneer we iets afwijzen, negeren of onderdrukken verdwijnt het niet, het verdwijnt alleen uit ons bewustzijn. Dat is de reden waarom we zoveel doen waarvan we niet begrijpen waarom we het doen.

Dat is waarom we geen (zelf)controle ervaren; geen innerlijk meesterschap. We proberen met onze bewuste mind ongewenste patronen te veranderen die geworteld zijn in onze schaduw.

Je onderbewustzijn streeft voortdurend naar jouw aandacht zodat je het integreert. Dit ervaar je wanneer je getriggerd wordt in je dagelijkse leven: wat een buiten proportionele reactie lijkt te zijn op de situatie is in werkelijkheid een schaduwstuk die zichzelf spiegelt in de realiteit omdat het geïntegreerd wil worden.

Het wil dat je er bewust van bent. Schaduwwerk is niets meer dan het proces waarin je het onbewuste bewust maakt en het niet geaccepteerde geaccepteerd maakt; omarmt in jezelf.

Schaduwwerk is bewust het werk doen om bewust te worden van dat wat onbewust is geworden. Schaduw wil gezien en geïntegreerd worden. De integratie van onbewuste delen leidt tot heelheid.

Bewustzijn vs. positieve focus

Positieve focus werkt voor veel dingen, met één belangrijke uitzondering: voor de dingen waarbij je positieve focus gebruikt om ze te vermijden.

Er is een belangrijk verschil tussen focussen op het positieve met het doel je op het positieve te focussen of focussen op het positieve om het negatieve te negeren, vermijden of eraan proberen te ontsnappen.

Het resultaat is dat wat we willen vermijden juist versterkt en in ons leven terug blijft komen. Dat wat we willen vermijden is namelijk een essentieel onderdeel van onze schaduw.

Als er tegen je wordt gezegd om niet aan een roze olifant te denken, dan denk je aan een roze olifant. Dit is precies wat we doen op het niveau van het onderbewustzijn wanneer je positieve focus gebruikt om te vermijden dat je denkt aan iets waar je niet aan wilt denken.

Het gaat er niet om positieve gedachten te creëren zodat je je beter voelt. Essentieel is juist bewust te worden van hoe je je daadwerkelijk voelt. Het is net als een lichtje aanmaken in een donker kamer waarin je je bevindt, zodat je kunt zien waar je bent en wat er allemaal in de kamer aanwezig is.

Wanneer je realiseert dat je je focust op het positieve om iets dat negatief voelt te vermijden, is het van belang om de weerstand tegen hetgeen je probeert te vermijden los te laten. Weerstand loslaten gaat om het aan te kijken in plaats van ervan weg te draaien, van je af te duwen.

Bewustzijn zelf zorgt voor verlichting, voor loslaten. Loslaten is dan ook niet iets doen, maar iets er laten zijn. Daardoor laat het jou juist los, omdat het gezien, herkend en erkend is.

Bewustzijn op zichzelf zal daarmee aanvoelen als een enorme opluchting. Het zal ervoor zorgen dat je je authentiek en gegrond voelt in je zelf.

We zijn veelal bang voor onze schaduw, daarom bieden we er weerstand aan, verzetten we ons ertegen. Schaduw heeft echter niets te maken met onheil, met het kwaad.

Door bewust te worden van je eigen schaduw ga je het begrijpen en doorzien. Iets (of iemand) begrijpen en doorzien is dé manier om angst ervoor te verminderen of neutraliseren.

Het resultaat van schaduwwerk

Nu scheiding en verdeeldheid geen natuurlijk staat van zijn is, betekent schaduwwerk ook de originele pijn van afwijzing, de rauwe pijn van de betreffende emoties en de pijn van de leegte in jezelf doorvoelen.

Gezien de mind een pijn vermijdende en genot zoekende focus heeft, kan het bewustwordingsproces van je schaduw op weerstand van de mind stuiten. Je schaduw zal je echter blijven achtervolgen totdat je het licht van je bewustzijn erop laat schijnen.

Met de delen die we hebben ontkend, afgewezen en verstoten zullen we geconfronteerd blijven worden in onze buitenwereld totdat we bereid zijn ze aan te kijken en afgewezen delen te integreren met bewuste aandacht en liefde.

Het Universum – en daarmee ook wij mensen – is gericht op heelheid, groei en expansie. Het Zelf dat gebroken, gescheiden en verdeeld is zal zoeken naar heling en vereniging.

Zij die ervoor kiezen om helemaal door dit proces heen te gaan, hun schaduwdelen aan te kijken en te integreren, voor hen zal het resultaat ongelooflijk waardevol, bevrijdend en transformerend zijn.

Met schaduwwerk houdt schaduw op schaduw te zijn. Zo kun je je authentieke krachtige zelf volledig belichamen en je oneindig potentieel tot uiting laten komen.